Επειδή τα περισσότερα κρούσματα παιδοφιλίας συμβαίνουν σε πολύ μικρή ηλικία, είναι καλό να μιλήσετε στο παιδί σας ήδη από πολύ μικρή ηλικία. Στα δύο του χρόνια είναι σε θέση να καταλάβει κάποια απλά πράγματα ώστε να προφυλαχτεί.
Είναι σημαντικό να το κάνετε σε ένα ήρεμο μέρος κάποια στιγμή που θα είστε μόνοι με το παιδί, ώστε να μπορέσει να δώσει την κατάλληλη προσοχή σε αυτά που του λέτε. Αν είστε αγχωμένοι την ώρα που του μιλάτε, δεν θα μπορέσει να καταγράψει σωστά στον νου του το μήνυμα που θέλετε να του δώσετε. Για να το κάνετε αυτό προσπαθήστε να μην αντιμετωπίσετε το θέμα σαν ταμπού ή σαν κάτι βρώμικο. Αν νιώθετε άβολα να συζητάτε για τα γεννητικά όργανα και το σεξ, το παιδί θα μάθει και αυτό να νιώθει άβολα με αποτέλεσμα να μην μπορέσει να σας ενημερώσει σε περίπτωση που κάποιος το παρενοχλήσει. Μιλήστε του λοιπόν με ήρεμους τόνους γεμάτους αγάπη.
Στην ηλικία των 2 ετών ήδη το παιδί καταλαβαίνει πολύ περισσότερα από ότι νομίζουμε εμείς οι ενήλικες. Καθώς το πλένετε, ονομάστε τα γεννητικά του όργανα και εξηγήστε του ότι τώρα εσείς το βοηθάτε να πλυθεί αλλά ότι υπό άλλες συνθήκες κανείς άλλος δεν πρέπει να το ξεντύνει, να κοιτά ή να αγγίζει τα γεννητικά του όργανα (αυτά που καλύπτει το μαγιό του). Πείτε του ότι σε αυτόν τον κανόνα εξαιρούνται οι στιγμές που εσείς ή κάποιος άλλος το βοηθάτε να παραμείνει καθαρό, υγιή και ασφαλές. Ακόμη όμως και σε αυτές τις περιπτώσεις, αν κάποιος το πονάει να μάθει να λένε «Σταμάτα! Με πονάς!» και να το λέει αμέσως στους γονείς του. Για να βεβαιωθείτε ότι κατάλαβε ζητήστε του να σας δώσει από ένα παράδειγμα του τι σημαίνει να το κρατάει κάποιος καθαρό, υγιή και ασφαλές.
Μάθετε του τα σωστά ονόματα για τα γεννητικά του όργανα, «πέος» και «αιδοίο», και όχι τα χαϊδευτικά τους ονόματα. Αυτό θα του επιτρέψει να χρησιμοποιήσει τις σωστές λέξεις αν κάποιος του κάνει κακό. Μάθετε του την ανατομία και των δύο φύλων γιατί ο κακοποιός μπορεί να είναι είτε άντρας, είτε γυναίκα.
Μάθετε του ότι το σώμα του του ανήκει και ότι αν κάποιος το πονάει πρέπει να το λέει και να του/της ζητάει να σταματήσει. Εξηγήστε του ότι ειδικά τα γεννητικά του όργανα είναι ένα τόσο ιδιαίτερο μέρος που είναι μόνο για το ίδιο. Ότι μόνο το ίδιο επιτρέπεται να κάνει τα γεννητικά του όργανα να «γαργαλούν και να νιώθουν όμορφα» και κανείς άλλος. Ρωτήστε το τι νιώθει όταν το κάνετε μπάνιο ή του καθαρίζετε τα γεννητικά του όργανα ώστε να καταλάβει την διαφορά ανάμεσα σε αυτό το άγγιγμα και στο «σεξουαλικό άγγιγμα». Ότι αν κάποιος το αγγίξει με περίεργο τρόπο και το κάνει να νιώσει γαργαλητό και όμορφα στα γεννητικά του όργανα πρέπει να σας το πει αμέσως. Μην το αφήσετε όμως να πιστεύει ότι είναι κακό να αγγίζει το ίδιο αυτά τα μέρη. Σχεδόν σε όλα τα παιδιά αρέσει να αγγίζουν τα γεννητικά τους όργανα και να παίρνουν απόλαυση από αυτό το μέρος. Χρειάζεται επίσης να του εξηγήσετε ότι δεν κάνει να πιάνει τα γεννητικά όργανα άλλων, ακόμη και αν του το ζητήσουν, και ότι και σε αυτή τη περίπτωση πρέπει να σας ενημερώσει αμέσως.
Είναι σημαντικό για το παιδί πρώτα να αναπτύξει μια υγιή σεξουαλικότητα και μετά να συζητήσετε μαζί του για το σεξ. Όταν μεγαλώσει λίγο περισσότερο μπορείτε να του εξηγήσετε τι είναι το σεξ και σε ποιες περιπτώσεις θα μπορεί στο μέλλον να αγγίζει τα γεννητικά όργανα κάποιου άλλου, να παίρνει και να δίνει απόλαυση.
Εξηγήστε του ότι δεν πρέπει να κρατάει τέτοια μυστικά από εσάς, του γονείς του. Ακόμη και αν κάποιος από το κοντινό περιβάλλον του το πλησιάσει και του ζητήσει να αγγίξει τα γεννητικά του όργανα λέγοντας του ότι «θα είναι το δικό μας μυστικό», να πει όχι και να σας ενημερώσει αμέσως. Εξηγήστε του επίσης ότι αυτοί που αγγίζουν τα γεννητικά όργανα των μικρών παιδιών με στόχο να τους δώσουν απόλαυση ή ζητούν από παιδάκια να αγγίξουν εκείνους στα γεννητικά τους όργανα είναι άρρωστοι, χρειάζονται βοήθεια και ότι μόνο αν σας το πει έγκαιρα μπορείτε να βοηθήσετε αυτά τα άτομα. Αυτό είναι σημαντικό γιατί αν ο κακοποιός είναι ένα αγαπημένο του άτομο και το παιδί πιστεύει ότι θα συμβεί κάτι κακό σε αυτό το άτομο, τότε πιθανόν να φοβηθεί να τον/την «προδώσει».
Μάθετε στο παιδί ότι το σώμα του του ανήκει και ότι χρειάζεται να λέει όχι όταν ένας ενήλικας το πονάει, του κάνει κακό ή του ζητάει να κάνει κάτι που δεν θέλει. Μην υποχρεώνετε το παιδί σας να αγκαλιάζει και να φιλάει άτομα που δεν θέλει. Δώστε του να καταλάβει ότι αν θέλει μπορεί να φιλήσει, να αγκαλιάσει, να κάνει χειραψία ή να μην κάνει τίποτα από όλα αυτά, ότι η επιλογή είναι δική του! Όταν ένας ενήλικας προσπαθεί να το αγκαλιάσει ή φιλήσει, αν εκείνο δεν θέλει, μάθετέ του να λέει όχι! Και υποστηρίξτε το λεκτικά εκείνη την ώρα. Μην νιώθετε άβολα να το κάνετε ακόμη και αν πρόκειται για κοντινούς συγγενείς. Μπορείτε να χαμογελάσετε, να μιμηθείτε το μικρό παιδί χαριτωμένα (όχι όμως ειρωνικά) και να πείτε με παιδική φωνή «α, δεν θέλει αγκαλιά/φιλί, δεν πειράζει, ίσως μια άλλη φορά».
Ξεκαθαρίστε του ότι κανείς, μα κανείς, δεν πρέπει να του κάνει κακό ή να το πονάει ακόμη και αν πρόκειται για ένα αγαπημένο του άτομο. Και ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό να μην τον πονάει κανείς στα γεννητικά του όργανα. Εξηγήστε του επίσης ότι του τα λέτε όλα αυτά γιατί το αγαπάτε και θέλετε να το προστατέψετε. Ότι έτσι όπως του μαθαίνετε να προσέχει στον δρόμο για να μην το πατήσει αμάξι, έτσι του μαθαίνετε και πώς να προστατεύεται σε αυτές τις περιπτώσεις. Ότι αυτό δεν σημαίνει ότι σίγουρα κάτι τέτοιο θα του συμβεί, αλλά αν του συμβεί, θα ξέρει να λέει όχι και ότι θα νιώσει άνετα να σας το αναφέρει μετά.
Καθώς μεγαλώνει το παιδί, ενθαρρύνετέ το να μην βασίζεται μόνο στα δικά σας λόγια αλλά να εμπιστεύεται και το ένστικτό του. Αν κάτι μέσα του του λέει ότι αυτό που γίνεται δεν είναι καλό, ότι κινδυνεύει ή το φοβίζει, να μην το κάνει και να σας μιλάει για αυτό αμέσως. Μάθετε του ότι το να είναι ασφαλές είναι πιο σημαντικό από το να είναι ευγενικό με τους ανθρώπους. Αυτό είναι σημαντικό γιατί δεν θα είστε πάντα εκεί να το προστατεύετε και να το συμβουλεύετε. Για παράδειγμα, αν κάποιος το κάνει να νιώσει άβολα σε μια κοινωνική εκδήλωση, να φύγει από το δωμάτιο και να έρθει να σας βρει.
Πολλοί κακοποιοί λένε στο παιδί «αυτό είναι μυστικό, δεν πρέπει να το πεις σε κανέναν, ειδικά στους γονείς σου». Μάθετε του ότι ένα μυστικό παραμένει μυστικό αν το μοιραστεί μαζί σας και ότι ιδιαίτερα αν κάποιος του ζητήσει να κρατήσει κάτι μυστικό από εσάς θα πρέπει σας το πει.
Για να εκφοβίσουν και να εμποδίσουν το παιδί από το να αποκαλύψει τι έγινε, πολλοί κακοποιοί του λένε «Αν το πεις, κανείς δεν θα σε πιστέψει». Δημιουργούν έτσι μια αίσθηση τύψεων και ντροπής στο παιδί. Τα παιδιά έχουν την τάση να αισθάνονται υπεύθυνα για οτιδήποτε συμβαίνει γύρω τους, είναι λοιπόν σημαντικό να τα απενοχοποιήσετε. Πείτε στο παιδί σας ότι αν κάποιος του κάνει κακό είναι σωστό να σας το πει, ότι θα το πιστέψετε και ότι δεν θα βρει το μπελά του, ότι θα είστε περήφανοι που σας το είπε.
Το πιο σημαντικό όμως από όλα είναι όλες αυτές οι συζητήσεις να γίνονται σε ένα χαλαρό και άνετο κλίμα. Θυμηθείτε ότι αυτή δεν είναι μια κουβέντα που θα γίνει μόνο μια φορά. Όταν μαθαίνετε το παιδί σας πώς να περνάει τον δρόμο, του εξηγείτε όσες φορές χρειαστεί μέχρι να το καταλάβει και του κάνετε ερωτήσεις ώστε να βεβαιωθείτε ότι κατάλαβε. Πρέπει λοιπόν να κάνετε το ίδιο και με τη συζήτηση περί σεξουαλικής κακοποίησης. Η διαφορά είναι ότι αυτή τη κουβέντα την αρχίζετε σε πιο μικρή ηλικία και την αναπτύσσετε σταδιακά όσο μεγαλώνει.
Παρόλο που τίποτα δεν μπορεί να κρατήσει το παιδί σας 100% ασφαλές, αν κάνετε τέτοιες συζητήσεις που και που σε χαλαρό κλίμα, έχετε τα μάτια σας ανοιχτά για «σημάδια» και προσέχετε το πώς αντιδράει το παιδί σας με τους άλλους ανθρώπους, θα μειώσετε σημαντικά τον κίνδυνο κάποιος να κακοποιήσει σεξουαλικά το παιδί σας.