Το άγχος είναι η αντίδραση του σώματος μας όταν συμβαίνει μια αλλαγή στη ζωή μας που απαιτεί να προσαρμοστούμε ή να ανταποκριθούμε σε μια νέα κατάσταση. Ενώ σε κάποιες περιπτώσεις γίνεται κινητήριος δύναμη για να εξελιχθούμε, σε κάποιες άλλες υποβαθμίζει την φυσική μας κατάσταση ή τη νοητική μας υγεία.
Αν το άγχος θα είναι εποικοδομητικό ή τοξικό επηρεάζεται από εξωτερικούς και εσωτερικούς παράγοντες. Οι εξωτερικοί παράγοντες σχετίζονται με τα βιώματα μας και οι εσωτερικοί σχετίζονται με την ικανότητα του σώματος μας να διαχειριστεί τα γεγονότα που βιώνουμε. Η νοητική και σωματική μας υγεία είναι εκείνα που θα καθορίσουν το πώς θα αντιδράσει ο οργανισμός μας μπροστά σε αγχογόνες καταστάσεις.
Συνήθως δημιουργείται ως απάντηση σε σκέψεις που αφορούν τον σχεδιασμό του μέλλοντος και μας βοηθάει να γίνουμε δημιουργικοί. Σε αυτά τα φυσιολογικά επίπεδα άγχους, ο οργανισμός μας λειτουργεί σε πιο γρήγορους ρυθμούς από ότι συνήθως και έτσι έχουμε διαύγεια σκέψης και ένα αίσθημα υπερδιέγερσης. Αυτή η κατάσταση είναι μια θεμιτή και χρήσιμη κατάσταση.
Όταν όμως μας κατακλύζουν αρνητικές σκέψεις για το μέλλον, όταν νιώθουμε πως δεν μπορούμε να ελέγξουμε τις καταστάσεις γύρω μας και όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με αδιέξοδα, τότε τα επίπεδα του άγχους μας αυξάνονται πολύ. Η σκέψη μας μπορεί αποδιοργανωθεί και το σώμα μας να εκκρίνει μεγάλη ποσότητα αδρεναλίνης με αποτέλεσμα η απόδοση μας να μειώνεται. Οτιδήποτε ασκεί πίεση πάνω μας ή μας απειλεί μπορεί να δημιουργήσει το αίσθημα του τοξικού αυτού άγχους.
Δεν είναι τυχαίο που η λέξη άγχος προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη “άγχω” που σημαίνει “σφίγγω” ή “πνίγω”. Όταν ο οργανισμός βρίσκεται σε κατάσταση άγχους, παρατηρούμε σφίξιμο σε κάποιους μύες (κυρίως στους κοιλιακούς και θωρακικούς μύες), αύξηση της αρτηριακής πίεσης και του αναπνευστικού ρυθμού. Το συμπαθητικό σύστημα ενεργοποιείται και η κορτιζόλη αυξάνεται ώστε να ενεργοποιηθούν τα σάκχαρα και να δώσουν περισσότερη ενέργεια στο σώμα. Καθώς το αίμα φεύγει από το δέρμα για να κατευθυνθεί προς τους μύες αυξάνεται η ταχύτητα γήρανσης του δέρματος και εξανθήματα ή δερματικές παθήσεις, όπως η ψωρίαση, επιδεινώνονται. Παρατηρείται γαστρεντερική δυσλειτουργία και συχνά προκύπτουν προβλήματα όπως δυσκοιλιότητα, διάρροια, δυσπεψία, φουσκώματα, στομαχικά έλκη και παλινδρομήσεις. Το άγχος επηρεάζει την όρεξη με αποτέλεσμα κάποιοι άνθρωποι να παρουσιάζουν διατροφικές διαταραχές. Το χρόνιο άγχος διατηρεί την αρτηριακή πίεση υψηλή και συνδέεται με κίνδυνο καρδιακής νόσου, καρδιακής προσβολής ή και εγκεφαλικού επεισοδίου. Το ανοσοποιητικό σύστημα αποδυναμώνεται καθώς ο οργανισμός διοχετεύει ενέργεια σε άλλα μέρη του σώματος, με αποτέλεσμα το σώμα να μένει απροστάτευτο από ιούς που βρίσκονται αδρανείς στον οργανισμό και είναι λιγότερο ικανό να αντιμετωπίσει τυχόν λοιμώξεις. Τέλος, κατά το άγχος, συχνά παρατηρούνται προβλήματα σεξουαλικής διέγερσης και επιθυμίας.
Γενικώς λοιπόν, το χρόνιο άγχος βάζει σε κίνδυνο την υγεία μας. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους μπορούμε να το καταπολεμήσουμε. Η ανάλυση των καταστάσεων, η αναγνώριση των ικανοτήτων μας και η αναθεώρηση των προτεραιοτήτων μας είναι γνωστικές διαδικασίες που βοηθάνε σημαντικά. Η νοητική και σωματική χαλάρωση είναι ικανότητες που μπορούμε να αναπτύξουμε ώστε να κρατάμε χαμηλά τα επίπεδα του άγχους μας.
Αν συχνά νιώθετε καταβεβλημένος λόγω του άγχους σημαίνει ότι το νευρικό σας σύστημα έχει αποσυντονιστεί. Είναι ώρα να κάνετε κάτι ώστε να το επαναφέρετε σε ισορροπία. Μέσα από την ψυχοθεραπεία θα μάθετε να αναγνωρίζετε τα συμπτώματα του χρόνιου άγχους και πως να μειώσετε τις βλαβερές συνέπειες του. Μετά από μερικές συνεδρίες, θα έχετε τη δυνατότητα να αυξήσετε τον έλεγχο που ασκείτε πάνω στο άγχος, ανακτώντας έτσι την ποιότητα της ζωής σας.